Kabul ve Kararlılık Terapisi Temelli Psikolojik Esneklik Grup Psikoeğitim Programının Etkililiğini Ölçmeye Yönelik Karma Bir Çalışma
Author/s: Beyza Kırca, Halil Ekşi
DOI: 10.37898/spc.2020.5.3.127
Year: 2020 Vol: 5 Number: 3
Abstract
Bu araştırmada psikolojik esnekliği geliştirmek üzere Kabul ve Kararlılık Terapisi temelli bir psikoeğitim programının geliştirilmesi, uygulanması ve etkililiğinin sınanması amaçlanmıştır. Çalışmada yakınsak karma yöntem kullanılmıştır. Nicel kısımda ön test son test kontrol gruplu deneysel desen, nitel kısımda ise tematik analiz kullanılmıştır. Çalışma grubu, yaşları 18-22 arasında değişen, 8’i deney 5’i kontrol grubunda olmak üzere 13 Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık ve Psikoloji Bölümü birinci sınıf öğrencisinden oluşmuştur. Öğrencilerle 90 dakikalık 8 oturum gerçekleştirilmiştir. Öncesi ve sonrasında öğrencilere Kabul ve Eylem Formu II uygulanmış, ayrıca belirlenmiş açık uçlu sorulara yazılı olarak cevap vermeleri istenmiştir. Nicel veriler, Mann Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ile; nitel veriler ise tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Nicel bulgular, psikoeğitimin psikolojik esnekliği anlamlı şekilde arttırdığını fakat değişimin kontrol grubundan farklılaşacak düzeyde olmadığını göstermiştir. Nitel bulgular ise psikoeğitim sonrası 10 temada katılımcıların değişim yaşadığını ortaya koymuştur. Bu temalar Anda Kalma, Öz-Kontrol, Değer Odaklı Eylemler, Duygu ve Düşüncelerle Ayrışma ve Baş Etme, Kendini ve İnsanları Tanıma, Kabul, Kaçınmama, Çatışma ve Kriz Yönetme, Otantik Olma ve Kaygıdır. Nicel ve nitel bulgular ilgili literatür eşliğinde tartışılmıştır.
Keywords
Kabul ve Kararlılık Terapisi, Psikolojik esneklik, Bilinçli farkındalık, Grup psikoeğitimi